F-16 το α/φος που εισήγαγε την ΠΑ στον 21ο αιώνα
Μοναδικό αφιέρωμα της Αεροπορικής Επιθεώρησης, Τεύχος 126 - Δεκέμβρης 2022, στα μαχητικά F-16 και όχι μόνον.
Το F-16 Fighting Falcon, είναι μονοθέσιο, μονοκινητήριο μαχητικό τζετ, που κατασκευάστηκε από την General Dynamics Corporation (και σήμερα από την Lockheed Martin Corporation).
Αρχικά σχεδιάστηκε για να χρησιμοποιηθεί ως ελαφρύ, μειωμένου κόστους μαχητικό αέρος-αέρος.
Στις 20 Ιανουαρίου 1974 έγινε η πρώτη δοκιμαστική πτήση του στην αεροπορική βάση Edwards στην California.
Περισσότερα από 48 χρόνια μετά, το αεροπλάνο αυτό αποτελεί τον κορμό της USAF καθώς και πολλών πολεμικών αεροποριών ανά τον κόσμο, έχοντας αποδείξει εμφατικά τόσο την ποιότητα της σχεδίασής του όσο και την επιχειρησιακή του ικανότητα. Πάνω από 4.600 Α/Φ έχουν κατασκευαστεί από την έγκριση παραγωγής του το 1976.
Οι πολλές αναβαθμίσεις που έχει υποστεί το F-16, έχοντας αρχικά καταταχθεί ως 3ης γενιάς, πέρασε αβίαστα στην 4η στη δεκαετία του 2000 και πολύ πρόσφατα χαρακτηρίσθηκε από πολλούς ως 4,5 γενιάς με το τελευταίο version, το BLOCK 70/72.
Το 1989 η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία (ΠΑ), ενέταξε στις τάξεις της το σαφώς πιο προηγμένο του πρώτου version, F-16C/D BLK30 του προγράμματος PEACE XENIA I, στις Πολεμικές Μοίρες 330 και της 346 στην 111ΠΜ.
Η προμήθεια των BLK50 του προγράμματος PEACE XENIA II το 1997 προσέδωσε μοναδικές για την εποχή δυνατότητες στην ΠΑ.
Η επόμενη προμήθεια το 2003 των BLK52+ του προγράμματος PEACE XENIA III, έδωσε νέες δυνατότητες στον στόλο των F-16, με ένα μοντέλο που υπερτερούσε και με διαφορά από το προηγούμενο version BLK50. Στην παραγγελία αυτή αποφασίστηκε και η αλλαγή του κινητήρα από GE σε PW.
Στις αρχές του 2010 άρχισαν να παραλαμβάνονται τα τριάντα F-16 (BLK52+ADVANCE) του τελευταίου προγράμματος PEACE XENIA IV, με παραλήπτες τις Μοίρες 335 και 336 της 116ΠΜ. Προσδίδοντας ακόμα μεγαλύτερες δυνατότητες, κυρίως σε αποστολές κρούσης, με νέα κατευθυνόμενα standoff όπλα ακριβείας, βάζοντας παράλληλα την ΠΑ στην ψηφιακή εποχή των δικτυοκεντρικών επιχειρήσεων με το σύστημα LINK16. Παράλληλα, με την προμήθεια των ατρακτιδίων DB-110 η ΠΑ επανέκτησε τη δυνατότητα της αεροφωτογράφισης-φωτοαναγνώρισης, που ουσιαστικά είχε απωλέσει μετά την απόσυρση των Α/Φ RF-4 τον Μάιο 2017.
Η πιο πρόσφατη εξέλιξη στην αναβάθμιση του στόλου των ελληνικών F-16 αποτέλεσε ο εν εξελίξει εκσυγχρονισμός τους σε επίπεδο “VIPER” ή BLK72, όπως παρουσιάζεται από την κατασκευάστρια εταιρεία, διεκδικώντας δίκαια την αναβίβασή του στην 4,5 γενιά μαχητικών. Ένα μεγάλο πρόγραμμα που ανέλαβε η ΕΑΒ και που μέχρι σήμερα έχει αποδώσει τέσσερα Α/Φ, που ήδη έχουν τοποθετηθεί στην 343Μ της 115ΠΜ. Τα 83 συνολικά F-16 BLK52+ /ADV που θα αναβαθμιστούν, εξοπλίζονται με το νέο RADAR APG-83 AESA (Active Electronically Scanned Array).
Ο επίλογος στον τομέα του εκσυγχρονισμού των ελληνικών F-16, τουλάχιστον στην παρούσα φάση, αναμένεται να γραφεί με την επικείμενη αναβάθμιση των 38 BLK50 σε επίπεδο BLK50+ADV. Ένα πολλά υποσχόμενο πρόγραμμα που θα ανανεώσει την επιχειρησιακή ζωή των Α/Φ των Μοιρών 341 και 347 της 111ΠΜ, καθιστώντας τα κατάλληλα και απόλυτα συμβατά με το δικτυοκεντρικό περιβάλλον που ήδη εγκαθίσταται σε ολόκληρο τον ελλαδικό χώρο, δημιουργώντας μαζί με τα VIPER και τα RAFALE μία διόλου ευκαταφρόνητη δύναμη 145 υπερσύγχρονων Α/Φ, πλήρως διαλειτουργικών και διασυνδεμένων μεταξύ τους αλλά και με Α/Φ 5ης γενιάς.
Οι παραπάνω αναβαθμίσεις οδήγησαν σε επανεξέταση του ρόλου και της αποστολής των μοναδικών F-16 που δεν προγραμματίζεται στη φάση αυτή να εκσυγχρονιστούν, των BLK30.
Αρωγός στην παραπάνω προσπάθεια θα αποτελέσει η εισαγωγή στην πτητική εκπαίδευση στην Καλαμάτα του νέου Εκπαιδευτικού Α/Φ Μ-346 της Leonardo. Ενός μέσου που αναμένεται να αλλάξει τελείως τις δυνατότητες του Κέντρου Αεροπορικής Εκπαίδευσης της 120ΠΕΑ, παραδίδοντας Ιπτάμενους με ποιοτικά αναβαθμισμένες δεξιότητες και πανέτοιμους για Α/Φ 4ης και 5ης γενιάς.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι παρά την ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας διαχρονικά και τις σημαντικές αλλαγές, που επιφέρει στο χαρακτήρα των σύγχρονων αεροπορικών επιχειρήσεων, η φύση της σχέσης ανθρώπου και τεχνολογίας (αλληλεπίδραση-αλληλεξάρτηση) θα παραμένει πάντα ο κεντρικός πυρήνας για την αεροπορική ισχύ. Συνεπώς, τα εν λόγω επιτεύγματα δεν οφείλονται μόνον στο οπλικό σύστημα F-16, αλλά είναι αποτέλεσμα της τεκμηριωμένα συλλογικής, με πνεύμα ομάδας και διαχρονικά αδιάλειπτης προσφοράς όλου του στελεχιακού δυναμικού των Μοιρών F-16. Θυσιάζοντας μάλιστα κάποιοι από αυτούς το πολυτιμότερο ανθρώπινο αγαθό στο βωμό του καθήκοντος.
ΠΗΓΗ: https://www.haf.gr/news/publications/aeroporiki-epitheorisi/