Αποστολή «ΝΙΚΗ». Ιχνηλατώντας τα Γεγονότα
Αξιόλογο αφιέρωμα του Περιοδικού «Αεροπορική Επιθεώρηση» στην αποστολή «ΝΙΚΗ» για τα 50 χρόνια από την αιματηρή τουρκική στρατιωτική εισβολή στην Κύπρο, το καλοκαίρι του 1974.
Στο Τεύχος 133, Δεκέμβριος 2024, παρατίθενται άρθρα και πολύτιμες ιστορικές πληροφορίες. Στη σελίδα 80 του Τεύχους παρουσιάζεται, υπό την επιμέλεια του Τμηματάρχη Έκδοσης του Περιοδικού Επγού (ΤΤΗ) Μιχαήλ Μαραυγάκη της 44ης Σειράς ΣΤΥΑ, μακροσκελές αφιέρωμα στην Αποστολή «ΝΙΚΗ», μέσα από αποσπάσματα σημαντικών εκδόσεων – βιβλίων.
Η «άμεση μαρτυρία… ο παράγοντας ζώσα μνήμη, δίνει ένα βροντερό παρόν,…καθώς κάποιοι από τους συγγραφείς βίωσαν τα γεγονότα στο πεδίο της μάχης», «είναι αυτή η ζώσα μνήμη που ευελπιστούμε ότι θα επιτρέψει στο τεύχος αυτό να αποτελέσει, μεταξύ άλλων και χρήσιμη πηγή αναφοράς για τις επόμενες γενεές ερευνητών και πανεπιστημιακών», αναφέρει στο εισαγωγικό του σημείωμα ο υπεύθυνος σύνταξης, καθηγητής Γ. Καραμπελιάς.
Στον πρόλογό του, ο κ. Μαραυγάκης αναφέρει: Η Αποστολή «Νίκη» αποτελεί ορόσημο στη σύγχρονη ελληνική ιστορία, με πολλαπλές διαστάσεις και βαθιές επιπτώσεις. Πρόκειται για ένα από τα πιο έντονα, αλλά συνάμα σκοτεινά και τραγικά κεφάλαιά της. Διεξήχθη στις 21-22 Ιουλίου 1974, εν μέσω της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, και είχε ως στόχο την ενίσχυση των ελληνοκυπριακών δυνάμεων με την αερομεταφορά καταδρομέων από την Ελλάδα στην περιοχή των συγκρούσεων, για την αναχαίτιση της τουρκικής προέλασης και την προστασία του ελληνοκυπριακού πληθυσμού.
Η Αποστολή, αν και σχεδιασμένη με τις καλύτερες προθέσεις, σημαδεύτηκε από τραγικές απώλειες και αμφιλεγόμενες αποφάσεις και αντιφάσεις. Η κωδική ονομασία «ΝΙΚΗ» αντικατόπτριζε την ελπίδα για ένα νικηφόρο αποτέλεσμα, ωστόσο, οι συνθήκες υπό τις οποίες σχεδιάστηκε, οργανώθηκε και διεξήχθη, καθώς και τα λάθη που διαπράχθηκαν κατά την εκτέλεσή της, οδήγησαν σε μια αποστολή που εκ των υστέρων χαρακτηρίστηκε ως «αποστολή αυτοκτονίας».
Τα μεταφορικά αεροσκάφη “Noratlas” της 354 Μοίρας Μεταφορών, που μετέφεραν τους Έλληνες καταδρομείς βρέθηκαν αντιμέτωπα με πυκνά αντιαεροπορικά πυρά στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας, ενώ η έλλειψη επικοινωνίας και συντονισμού με τις ελληνοκυπριακές δυνάμεις οδήγησε σε τραγικά λάθη, με αποκορύφωμα, μεταξύ άλλων, την κατάρριψη ενός αεροσκάφους από φίλια πυρά.
Παρά τις μεγάλες απώλειες σε ανθρώπινες ζωές και υλικό, η Αποστολή «Νίκη» αποτελεί ένα φωτεινό παράδειγμα ηρωισμού, τόσο από τα πληρώματα των “Noratlas” όσο και από τους Έλληνες καταδρομείς που συμμετείχαν στην αποστολή, επιδεικνύοντας ακλόνητο θάρρος και αφοσίωση στην πατρίδα, ακόμη και αντιμέτωποι με βέβαιο θάνατο.
Δυστυχώς όμως, η «αποτυχία» της πολιτικής ηγεσίας να παρέχει επαρκή υποστήριξη στην Κύπρο και η ελλιπής οργάνωση της Αποστολής, με τις συνακόλουθες τραγικές απώλειες, οδήγησαν σε έντονες αντιδράσεις και αμφισβητήσεις.
Η Αποστολή «Νίκη» υπερβαίνει τα στενά όρια ενός στρατιωτικού γεγονότος. Αποτελεί ένα πολυσύνθετο ιστορικό γεγονός που σημάδεψε την πορεία του ελληνικού έθνους και συνεχίζει με ένα διττό ρόλο, να εμπνέει αλλά και να προβληματίζει ταυτόχρονα μέχρι σήμερα, στην ιστορική επέτειο των πενήντα ετών.
Βαθιά πεποίθηση της «Αεροπορικής Επιθεώρησης» είναι, ότι η ζωντανή ανάμνηση κάθε ιστορικής επετείου είναι συνυφασμένη με στιγμές εξύψωσης του Έθνους, με στιγμές ορόσημα στην ιστορική συνέχεια ενός λαού, ολοκληρώνοντάς την. Ως προς την ουσία της, η ιστορική επέτειος είναι πάντα κίνητρο παιδείας και αυτοσυνειδησίας, συνδέεται κυρίως με το μέλλον και αυτή είναι η ουσιαστική και συμβολική της διάσταση ταυτόχρονα. Η επέτειος είναι το «γνώθι σ’ αυτόν» όλων μας, η οποία ως θύμηση ζωντανεύει το παρελθόν, ως σύμβολο καταξιώνει το παρόν, ως παράδοση εδραιώνει το μέλλον. Τα τρία μαζί, αφενός συνιστούν την ουσία της εθνικής μας ταυτότητας και αφετέρου θέτουν τις βάσεις για μελλοντική προοπτική.
Και καταλήγει: Η Αποστολή «ΝΙΚΗ» χαρακτηρίστηκε ως «αποστολή αυτοκτονίας», ωστόσο, η επιτυχία της οφείλεται στην αποφασιστικότητα, στην προσήλωση στο καθήκον, στο θάρρος, στον επαγγελματισμό και στον ηρωισμό των Ελλήνων Αεροπόρων μας.
Τους τιμούμε!
Διαβάστε το σχετικό άρθρο, Αποστολή «ΝΙΚΗ» Ιχνηλατώντας τα Γεγονότα, ΕΔΩ