Ηλεκτρονικά Συστήματα – Dassault Rafale
του ΙΚ ΙΙΙ (ΜΑ) Κατρισιώση Χαράλαμπου
Η εξέλιξη του Rafale, και ιδιαίτερα η έκδοση F3R στηρίζεται στο ραντάρ AESA RBE2, το σύστημα OSF, το σύστημα αυτοπροστασίας/ηλεκτρονικού πολέμου SPECTRA και στον τρόπο που αυτοί οι αισθητήρες λειτουργούν και αλληλοεπιδρούν μεταξύ τους.
RBE2 / AESA RADAR
Το Rafale είναι από τα πρώτα μαχητικά αεροσκάφη στην Ευρώπη που χρησιμοποιούν ραντάρ ηλεκτρονικής σάρωσης. Συγκεκριμένα, είναι εξοπλισμένο με το RBE2 AESA (Active Electronically Scanned Array) της εταιρείας Thales, το οποίο, μέσω της έγκαιρης ανίχνευσης και της παρακολούθησης πολλαπλών στόχων, συμβάλλει στο να έχουν οι χειριστές άριστη επίγνωση της κατάστασης (S.A).
Χάρι στην ευελιξία και την τεράστια υπολογιστική ισχύ, το RBE2 σημειώνει εξαιρετικές επιδόσεις και παρέχει ένα μεγάλο εύρος λειτουργιών1:
- Ανίχνευση προς κάθε κατεύθυνση και ιχνηλάτηση πολλαπλών στόχων αέρος για στενή μάχη και αναχαιτίσεις μεγάλης εμβέλειας, υπό οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες καθώς και σε κρίσιμες συνθήκες εμπλοκής
- Ικανότητα παρακολούθησης στόχων εντός και εκτός του τομέα αναζήτησης, γεγονός που συμβάλει καθοριστικά στις αερομαχίες
- Δημιουργία τρισδιάστατων (3D) χαρτών σε πραγματικό χρόνο για πτήσεις ακολουθίας του ανάγλυφου του εδάφους σε αχαρτογράφητες περιοχές και με συνθήκες μηδενικής ορατότητας - το Rafale είναι το μόνο μαχητικό αεροσκάφος νέας γενιάς μέχρι σήμερα που διαθέτει αυτή τη λειτουργία
- Παραγωγή χαρτών εδάφους υψηλής ανάλυσης στις δύο διαστάσεις και σε πραγματικό χρόνο για ενημερωμένη πλοήγηση και ανίχνευση, αναγνώριση και προσδιορισμό των χερσαίων στόχων
- Ανίχνευση και παρακολούθηση πολλαπλών ναυτικών στόχων
- Βελτιωμένη αντίσταση στις παρεμβολές2.
Υπό αυτές τις συνθήκες, στις οποίες το να μην γίνεται κανείς αντιληπτός αποτελεί βασικό παράγοντα τακτικής, το Rafale στηρίζεται και σε ορισμένα άλλα συστήματα αισθητήρων.
FRONT SECTOR OPTRONICS – FSO
Το σύστημα FSO της Thales, παρουσιάζει πολύ υψηλό βαθμό ανθεκτικότητας σε ηλεκτρονικά αντίμετρα και σε μεθόδους/τακτικές ηλεκτρονικής καταστολής. Αποστολή του είναι ο εντοπισμός, η ανίχνευση και η αναγνώριση στόχων σε μεγάλο βεληνεκές καθώς και η ακριβής καταμέτρηση της απόστασης του στόχου, μέσω αποστασιόμετρου λέιζερ. Το συγκεκριμένο σύστημα είναι πλήρως ενσωματωμένο στο αεροσκάφος και λειτουργεί με τεχνολογία υπέρυθρης ακτινοβολίας. Είναι ανθεκτικό στις παρεμβολές άλλων ραντάρ ενώ ταυτόχρονα έχει την ικανότητα να ιχνηλατεί ένα στόχο και να εξαπολύσει πύραυλο αέρος-αέρος χωρίς να χρειαστεί να αποκαλύψει τη θέση του. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω του υπέρυθρου αισθητήρα ανίχνευσης ο οποίος μπορεί να εκτελέσει παθητική στόχευση χωρίς να λάβει ο αντίπαλος έγκαιρη προειδοποίηση για την επερχόμενη απειλή. Τέλος, το FSO επιτρέπει και την ακριβή αναγνώριση του στόχου με αποτέλεσμα να μειώνει τον κίνδυνο φίλιων απωλειών3.
DDM-NG (MAWS) και SPECTRA
Το DDM-NG είναι προηγμένο σύστημα προειδοποίησης επερχόμενων πυραύλων (Missile Approach Warning System-Maws) και παρέχει στο σύστημα αυτοπροστασίας του Rafale (Spectra) τη δυνατότητα να ανιχνεύει αντιαεροπορικούς πυραύλους από οποιαδήποτε κατεύθυνση και γωνία προσβολής μέσω του αποτυπώματος που αφήνουν οι μηχανισμοί καύσης των4. Πρόκειται για ένα παθητικό σύστημα απεικόνισης που λειτουργεί με υπέρυθρη ακτινοβολία. Είναι υπεύθυνο για την άμεση προειδοποίηση σε περίπτωση λανθασμένων συναγερμών και συνεργάζεται στενά με το σύστημα Spectra5.
Πιο συγκεκριμένα, το Spectra, είναι το εσωτερικό σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου του Rafale και έχει αναπτυχθεί από την Thales και την MBDA. Αποτελεί ένα ολοκληρωμένο σύστημα αυτοπροστασίας, το οποίο προειδοποιεί και αντιμετωπίζει με αντίμετρα την επερχόμενη απειλή. Είναι πλήρως ενσωματωμένο με τα υπόλοιπα συστήματα του αεροσκάφους και έχει την δυνατότητα προειδοποίησης για απειλές πολλαπλών φασμάτων όπως εχθρικά ραντάρ, πύραυλοι και λέιζερ6.
Μέσω του συστήματος Spectra επιτυγχάνεται αξιόπιστη ανίχνευση μεγάλης εμβέλειας και εκτελούνται λειτουργίες εντοπισμού και αναγνώρισης. Ως απόρροια αυτών των δυνατοτήτων, ο χειριστής μπορεί να επιλέξει ανά πάσα στιγμή το πιο αποτελεσματικό αντίμετρο όπως την παρεμβολή του εχθρικού ραντάρ, τη χρήση αντιμέτρων ή την πραγματοποίηση ελιγμών αποφυγής της απειλής.
Τέλος, το Spectra μπορεί να προσδιορίσει τη θέση της πηγής της επερχόμενης απειλής (εχθρικό αεροσκάφος, πλοίο ή χερσαίο αντιαεροπορικό σύστημα).
Κλείνοντας, κάθε χειριστής Rafale, χάρις στα παραπάνω συστήματα, έχει στα χέρια του «εργαλεία» καθοριστικής σημασίας, η χρήση των οποίων του επιτρέπει να έχει μια ολοκληρωμένη αντίληψη της τακτικής κατάστασης, σε επίπεδο απειλών.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
1 Dassault Aviation, a major player to aeronautics. 2021. The Rafale carries a wide range of smart and discrete sensors. Διαθέσιμο στο: https://www.dassault-aviation.com/en/defense/rafale/a-wide-range-of-smart-and-discrete-sensors
2 Thales Group. 2021. Active Electronically Scanned Array - AESA RBE2 radar. Διαθέσιμο στο: https://www.thalesgroup.com/en/active-electronically-scanned-array-aesa-rbe2-radar
3 Λάζος, Ε., 2021. Rafale F4: Οι αισθητήρες και οι δυνατότητες που το καθιστούν ένα ικανό αεροσκάφος πολλαπλού ρόλου -Defence Review. Διαθέσιμο στο: https://defencereview.gr/rafale-f4-oi-aisthitires-kai-oi-dynatotites-po/
4 MBDA. 2021. DDM-NG | Air Dominance, COUNTERMEASURES | MBDA Διαθέσιμο στο: https://www.mbda-systems.com/product/ddm-ng/
5 Defense-aerospace.com. 2021. Even Greater Protection for the Rafale Thanks to DDM NG Διαθέσιμο στο: http://www.defense-aerospace.com/articles-view/release/3/113638/mbda-flight_tests-new-missile-detector-for-rafale.html
6 Λάζος, Ε., 2021. Rafale F4: Οι αισθητήρες και οι δυνατότητες που το καθιστούν ένα ικανό αεροσκάφος πολλαπλού ρόλου. -Defence Review. Διαθέσιμο στο: https://defencereview.gr/rafale-f4-oi-aisthitires-kai-oi-dynatotites-po/
Βιβλιογραφία
- Λάζος, Ε., 2021. Rafale F4: Οι αισθητήρες και οι δυνατότητες που το καθιστούν ένα ικανό αεροσκάφος πολλαπλού ρόλου - Defence Review. Διαθέσιμο στο: https://defencere-view.gr/rafale-f4-oi-aisthitires-kai-oi-dynatotites-po/dynatotites-po/
- Dassault Aviation, a major player to aeronautics. 2021. The Rafale carries a wide range of smart and discrete sensors. Διαθέσιμο στο:https://www.dassault-aviation.com/en/defense/rafale/a-wide-range-of-smart-and-discrete-sensors
- Defense-aerospace.com. 2021. Even Greater Protection for the Rafale Thanks to DDM-NG Διαθέσιμο στο: http://www.defense-aerospace.com/articles-view/release/3/113638/mbda-flight_tests-new-missile-detector-for-rafale.html
- MBDA. 2021. DDM-NG | Air Dominance, COUNTERMEASURES | MBDA Διαθέσιμο στο: https://www.mbda-systems.com/product/ddm-ng/
- Thales Group. 2021. Active Electronically Scanned Array - AESA RBE2 radar. Διαθέσιμο στο: https://www.thalesgroup.com/en/active-electronically-scanned-array-aesa-rbe2-radar
ΠΗΓΗ: Περιοδικό «ΙΚΑΡΟΣ», ΤΕΥΧΟΣ 17ο, σελ.42 και στην ιστοσελίδα: https://hafa.haf.gr/news/publications/