Όταν ο Ιωάννης Καποδίστριας αποφάσισε να έρθει στην Ελλάδα σαν Κυβερνήτης,  ο Αναστάσιος Λόντος (1791-1856) που ήταν τότε Υπουργός Εσωτερικών συνέταξε μία αναφορά για το κλίμα που επικρατούσε τότε στην Ελλάδα.  Μία αναφορά περιεκτική και με ύφος απόγνωσης: “ στην Ελλάδα δεν υπάρχουσι ούτε εμπόριο,  ούτε βιομηχανία, ούτε γεωργία. Οι χωρικοί δε σπείρουσι πλέον, διότι δεν έχουσι πεποίθησην ότι θέλουσι θερίσωσι, δεν ελπίζουσι να διαφυλάξωσι τους καρπούς των από των στρατιωτών”. Μεταξύ των άλλων συνέχιζε: “Το δικαίωμα των ισχυροτέρων είναι το μόνο που υπάρχει πραγματικώς. Οι κοινωνικοί δεσμοί παρελύθησαν. Ο πολίτης δεν απολαύει του νόμου την υπεράσπισιν“ .

Παρ’ όλα αυτά και σε αυτή τη χαώδη κατάσταση ο Καποδίστριας εμφορούμενος με τα ιδανικά του Έλληνα πατριώτη, ανέλαβε κυβερνήτης με σκοπό να δημιουργήσει την Ελληνική Πολιτεία.

Ο Ιωάννης Καποδίστριας δεν υπήρξε μία τυχαία προσωπικότητα. Άφησε πίσω του την χλιδή μιας άνετης ζωής για να έρθει να κυβερνήσει την Ελλάδα.

Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι υπήρξε ένας εκ των τριών ανδρών που ανέπλασαν την μεταναπολεόντια Ευρώπη. Οι άλλοι δύο ήταν γνωστός Ταλεϊράνδος και ο Κλέμενς Λόθαν πρίγκιπας του Μέτερνιχ.

Έτσι επειδή σκοπός μου σε αυτό το πόνημα δεν είναι να αναπτύξω το έργο του και την προσφορά του στο Ελληνικό έθνος, που είναι αναμφισβήτητη, θέλησα και μόνο να θυμίσω τα  ηρωικά του στοιχεία αφοσίωσης στην πατρίδα Ελλάδα.

Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι ο Καποδίστριας θυσίασε τα πάντα για να κατέβει στη χειμαζόμενη τότε, και ευρισκόμενη σε άθλια κατάσταση Πατρίδα του.

Από την άλλη και πριν τον Καποδίστρια αλλά και μετά την έλευση του δεν έλειψαν και τα ευτράπελα.

Σοφοί, πνευματικοί ηγέτες αλλά και αγωνιστές απομωράθηκαν. Ευτελή συμφέροντα, νοσηρές φιλοδοξίες, ατελείωτος φθόνος τορπίλιζαν ότι καλό πήγαινε να δημιουργηθεί.

Απόδειξη ότι και ο ίδιος ο κυβερνήτης στο βωμό αυτών των εγκληματικών εμπαθειών, εν τέλει έπεσε άψυχος εκεί στην κλίμακα της εκκλησίας όπου πήγαινε να λειτουργηθεί.

Μία μεγάλη έχθρα υπέφωσκε μεταξύ των διακεκριμένων αγωνιστών του Κολοκοτρώνη και του Γρίβα.

Ο Γρίβας, φρούραρχος του Παλαμηδίου, Ρουμελιώτης καπετάνιος συνδέθηκε με τη νύφη του Κολοκοτρώνη στην Τριπολιτσά. Μάλιστα μετά το θάνατο του γιου του γέρου του Πάνου στον εμφύλιο το 1824,  και σε χρόνο βολικό ο Γρίβας στεφανώθηκε την Ωραία Ελένη της Τριπολιτσάς.  Αυτή συνεχώς υποδαύλιζε τις κακές σχέσεις του πρώην πεθερού της και του τότε άνδρα της ζητώντας πίσω την προίκα της.

Εξελίχθηκε μία δυσάρεστη ιστορία με πιέσεις στο Γέρο του  Μωριά για επιστροφή τιμαλφών με αντικρουόμενες απόψεις ως προς το ύψος της τιμής αυτών.  Εν τέλει με απόφαση επιτροπής που συγκροτήθηκε, και έπειτα από σοβαρές αντεγκλήσεις, τακτοποιήθηκε οικονομικά το θέμα μη ικανοποιώντας όμως την Ελένη Γρίβα.

Έτσι αυτή με ψεύδη κατόρθωσε να πυροδοτήσει ακόμη περισσότερο το μίσος των δύο ανδρών.

Ο Κολοκοτρώνης όμως στη συνέχεια, παρόλες τις συκοφαντίες εις βάρος του, τις διώξεις και τις φυλακίσεις, όταν χρειάστηκε και πάλι μετά τη δολοφονία του Καποδίστρια να προσφέρει στην πατρίδα το έκανε.

Διορισμένος από τη γερουσία  μέλος τριμελούς επιτροπής για τη διακυβέρνηση της τότε Ελλάδας, μετά το θάνατο του Καποδίστρια, και παρά την παρουσία του Κωλέττη γνωστού για τις ραδιουργίες και τους φατριανισμούς του, αυτός στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων.

Έσπευσε να λάβει στρατιωτικά μέτρα στην κεντρική Πελοπόννησο.

Έστειλε εγκυκλίους και δημηγορίες προς κάθε κατεύθυνση και εμψύχωσε εκείνους που είχαν συντριβεί και αποκαρδιωθεί από τη δολοφονία.

Τέλος αναχώρησε από την Τριπολιτσά για το Ναύπλιο για να μπορέσει να αντιμετωπίσει όσο καλύτερα μπορούσε την κατάσταση.                                                                                                            

Βασίλης Νασόπουλος
Σμήναρχος ε.α.