Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες οι ΕΔ εμπλέκονται ενεργά στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Έχουν πάρει μέτρα περιορισμού, αναβολής ή ματαίωσης ασκήσεων, δημοσίων συναθροίσεων και εκδηλώσεων, απόδοσης τιμών κ.ά., τηρώντας, όσο είναι δυνατό αυτό για τη λειτουργικότητα των ΕΔ, τα υγειονομικά πρωτόκολλα. Ένα μέρος του προσωπικού, που μπορεί να εργασθεί τηρώντας τους κανόνες ασφαλείας, εργάζεται εξ αποστάσεως (τηλεργασία).
Παρ’ όλα αυτά, η διεκδίκηση των δικαιωμάτων του προσωπικού από τις στρατιωτικές σωματειακές συλλογικότητες είναι δυναμικά στην ημερήσια ατζέντα τους. Έτσι έχουμε:

Βέλγιο: Η πανδημία έχει τις επιπτώσεις της στη λειτουργία του βελγικού στρατού, στις τρέχουσες επιχειρήσεις, εκπαίδευση και στη στρατιωτική ετοιμότητα. Το τελευταίο διάστημα από τις 27.000 πρσκό των ΕΔ, υπήρξαν 355 περιπτώσεις μολύνσεων, εκ των οποίων οι 24 νοσηλεύτηκαν. Το Βέλγιο έχει περιορίσει το στρατό του που έχει αναπτυχθεί στο Μάλι, Αφγανιστάν, Νίγηρα στους στρατώνες τους. Εκτελούνται μόνο βασικά καθήκοντα των αποστολών για την αποτροπή έτσι της εξάπλωσης του ιού στις τάξεις του.

Βουλγαρία: Το 2020, η Βουλγαρία διέθεσε 1,93% του ΑΕΠ της για την άμυνα, εκ των οποίων το 56% προορίζεται για κάλυψη της μισθοδοσίας του προσωπικού. Σε δημοσκόπηση του Gallup International, ο βουλγαρικός στρατός με δύναμη είκοσι χιλιάδων στελεχών περίπου συγκεντρώνει την υψηλότερη από δεκαετία εμπιστοσύνη της κοινωνίας, απ’ όλους τους κρατικούς θεσμούς. Το στρατό εμπιστεύεται το 53% των ερωτηθέντων.

Γερμανία: Πανίσχυρη είναι η ενιαία και μοναδική γερμανική ομοσπονδία στρατιωτικών ενώσεων. Εκπροσωπεί πάνω από 205.000 μέλη. Οι περισσότεροι από τα μέλη της είναι ε.ε. και ε.α. στρατιωτικοί, έφεδροι, αλλά και πολιτικό προσωπικό. Διαχειρίζεται με αποτελεσματικό τρόπο όλα τα προβλήματα των μελών της που προκύπτουν, συνεργαζόμενη δυναμικά με τους κρατικούς θεσμούς. Αυτό το διάστημα υπάρχουν 5690 στελέχη των γερμανικών ΕΔ σε 12 αποστολές στο εξωτερικό, εκ των οποίων οι 1300 είναι στο Αφγανιστάν και 1100 στο Μάλι.

Δανία: Σκάνδαλα ταλανίζουν τις δανικές ΕΔ, διαβρώνοντας έτσι την εμπιστοσύνη της κοινωνίας προς αυτές. Τον Αύγουστο, ο πρώην αρχηγός του στρατού καταδικάστηκε σε φυλάκιση τριών μηνών άνευ όρων, για κατάχρηση της θέσης του προκειμένου να προωθήσει την καριέρα της φίλης του. Επιπλέον, υπάρχει σε εξέλιξη αγωγή και έρευνα σχετικά με υποψίες απάτης στο Υπουργείο Άμυνας της Δανίας. Η αιτία της απάτης εντοπίζεται σε ανεπαρκείς ελέγχους των παραδιδόμενων υλικών στη Δανική Άμυνα. Αν και το Εθνικό Γραφείο Ελέγχου Λογαριασμών (Γενικό Λογιστήριο) της Δανίας εφιστούσε την προσοχή με σχετικές οδηγίες εδώ και αρκετά χρόνια, τα διοικητικά στελέχη του δανικού Υπουργείου Άμυνας τις αγνοούσαν συστηματικά.
Αλλά και η υπηρεσία Πληροφοριών Άμυνας (DDIS) ερευνάται κι αυτή για διάδοση παραπλανητικών πληροφοριών που αφορούν Δανούς πολίτες. Αρκετά ηγετικά στελέχη της DDIS απαλλάχθηκαν από τα καθήκοντά τους, συμπεριλαμβανομένου του αρχηγού της, ο οποίος ήταν Γενικός Γραμματέας στο ΥΠΕΘΑ της Δανίας μέχρι το 2017. Επίσης ο Δανός ΓΕΕΘΑ ανακοίνωσε ότι θ’ αποσυρθεί στα τέλη Νοεμβρίου του τρέχοντος έτους, αν και η θητεία του είχε παραταθεί κατά δύο χρόνια από την Άνοιξη του 2020. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι όλες αυτές οι αλλαγές αντικατοπτρίζουν το γεγονός ότι η πολιτική ηγεσία, έχασε την υπομονή της μ’ ένα σύστημα και μια διοίκηση, που δεν ανταποκρίθηκε επαρκώς στις προτεραιότητες του Υπουργείου.
Οι στρατιωτικοί σύνδεσμοι της Δανίας έχουν υποβάλει πολλές προτάσεις για τη βελτίωση της επαγγελματικής και κοινωνικής ζωής των εργαζομένων στις ΕΔ. Δεν κατάφεραν, όμως, να πείσουν τους επικεφαλής της δανικής Άμυνας να αλλάξουν πορεία, από την πολιτική λιτότητας που ακολουθούν, όσον αφορά το προσωπικό, από το 2013. Πρωτοβουλίες έχουν αναληφθεί ακόμα, για την ενίσχυση της επαγγελματικής κατάρτισης και της ανάπτυξης δεξιοτήτων των εργαζομένων στις ΕΔ της Δανίας. Οι συλλογικές διαπραγματεύσεις θα πραγματοποιηθούν, όπως είχε προγραμματισθεί, στις αρχές του 2021.

Ιρλανδία: Τα κύρια ζητήματα για τα μέλη του ιρλανδικού στρατιωτικού συνδέσμου εξακολουθούν να είναι το μισθολόγιο των στρατιωτικών, οι πληρωμές των επιδομάτων, η ασφάλεια στην εργασία και ο χρόνος εργασίας. Ο αντίκτυπος του Covid-19 είχε σοβαρές επιπτώσεις στο εργασιακό περιβάλλον των στρατιωτικών το 2020. Παρά τα προσχήματα που προβάλει το ιρλανδικό ΥΠΕΘΑ, ο στρατιωτικός επαγγελματικός σύνδεσμος είναι αποφασισμένος να ενταχθεί στο Ιρλανδικό Κογκρέσο Εργατικών Συνδικάτων (ICTU). Κατά τη διάρκεια του έτους, ο σύνδεσμος υπέβαλε ενημερωτική δήλωση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων για το θέμα.

Ισπανία: «Λίγα λόγια και περισσότερα έργα» ήταν το βασικό σύνθημα των ισπανικών στρατιωτικών συνδέσμων σε ενιαία γραπτή διακήρυξη που εξέδωσαν πρόσφατα. Σκόπευαν να καλέσουν τα μέλη τους σε διαδήλωση στη Μαδρίτη το Σεπτέμβριο, απαιτώντας αξιοπρεπούς μισθούς και συντάξεις για τους στρατιωτικούς. Μετά από μια χαμένη δεκαετία πειραματισμών και απαξίωσης, αλλά και τη μεγάλη υποστήριξη που παρείχαν οι ΕΔ στην κοινωνία για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, δικαιούμαστε αξιοπρεπείς μισθούς και συντάξεις, τόνισαν σε συνέντευξη τύπου που έδωσαν στα ισπανικά ΜΜΕ τέσσερις επαγγελματικοί στρατιωτικοί Σύλλογοι. Η Υπουργός Άμυνας απάντησε ότι «τώρα δεν είναι η κατάλληλη στιγμή για την αντιμετώπιση του μισθολογίου των στρατιωτικών».

Κύπρος: Ασταθές το περιβάλλον στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου και οι κύπριοι συνάδελφοι δίνουν αγόγγυστα τον καλύτερο επαγγελματικό εαυτό τους. Η ασφάλεια και η ευημερία του στρατιωτικού προσωπικού παραμένουν απόλυτη κορυφαία προτεραιότητα. Ακολουθούνται τα προληπτικά μέτρα προστασίας και υγιεινής βάσει των κατευθυντήριων γραμμών των κυβερνητικών υπηρεσιών υγείας. Κατά τ’ άλλα, καταγράφεται μια μικρή αύξηση των συμβασιούχων στρατιωτικών που ενδιαφέρονται να εργαστούν στην Εθνική Φρουρά. Η βελτίωση της εξέλιξης του συστήματος προαγωγών είναι στην ατζέντα των Κυπρίων συναδέλφων, καθώς και η βελτίωση του ωραρίου εργασίας του στρατιωτικού προσωπικού.

Ολλανδία: Λόγω του δεύτερου κύματος της επιδημίας του κορονοϊού, ο στρατός των Κάτω Χωρών έλαβε και πάλι ενδεδειγμένα μέτρα για ν’ αποτρέψει την περαιτέρω εξάπλωση του ιού. Αύξησαν τα μέτρα πρόληψης στις Μονάδες και τα Επιτελεία σύμφωνα με τις οδηγίες του ολλανδικού συμβουλευτικού ιδρύματος για τη δημόσια υγεία και ασφάλεια (RIVM). Όπως και στο πρώτο κύμα, στρατιωτικό προσωπικό αναπτύσσεται για να υποστηρίξει το σύστημα δημόσιας διοίκησης και υγειονομικής περίθαλψης της Ολλανδίας με γιατρούς, νοσηλευτές και υλικοτεχνικό προσωπικό.
Ένα άλλο θέμα που κυριάρχησε στα ολλανδικά ΜΜΕ, ήταν η προβολή στις 6, 7 και 8 Ιουλίου 2020 του ντοκιμαντέρ του δημοσιογράφου και ιστορικού Coen Verbraak με τίτλο "Srebrenica, η αδύναμη αποστολή του Dutchbat". Είκοσι πέντε χρόνια μετά την πτώση του βοσνιακού θύλακα στη Σρεμπρένιτσα φαίνεται, να υπάρχει αλλαγή στην κοινή γνώμη σχετικά με το ρόλο των Ολλανδών κυανόκρανων (Dutchbat) στη μεγαλύτερη μεταπολεμική γενοκτονία που πραγματοποιήθηκε εκεί στις 11 Ιουλίου 1995. Πάντως, παραμένει ένα επώδυνο θέμα για τους Ολλανδούς.

Ουγγαρία: Κύρια καθήκοντα των στρατιωτικών επαγγελματικών συλλόγων της Ουγγαρίας είναι να φέρουν τους μισθούς των στρατιωτικών στους μέσους μισθούς των άλλων δημοσίων υπαλλήλων. Να ενισχύσουν το αίσθημα ασφάλειας του πληθυσμού και να αυξήσουν την εμπιστοσύνη, την τιμή και αναγνώριση της προσφοράς του στρατιωτικού προσωπικού από την κοινωνία.
Η τρέχουσα πανδημική κατάσταση έφερε μια νέα δυνατότητα για το ουγγρικό ΥΠΕΘΑ. Οι ουγγρικές ΕΔ μπορούν να κάνουν νέες προσλήψεις που αναγκαιούν, μεταξύ εκείνων που έχασαν τη δουλειά τους λόγω του COVID- 19.
Το στρατιωτικό προσωπικό συμμετέχει σε εργασίες απολύμανσης και επικουρεί στη λειτουργία των νοσοκομείων. Σήμερα, στη δεύτερη φάση της πανδημίας του COVID-19, είναι ξανά έτοιμο για να προσφέρει σε ότι του ζητηθεί από τις υγειονομικές αρχές. Η πληρωμή υπερωριών έχει ανασταλεί κατά τη φάση αυτή της έκτακτης ανάγκης, αλλά έχουν λάβει διαβεβαιώσεις, ότι θα τους δοθεί επίδομα έξι μηνιαίων ποσών στο τέλος του 2022.

Πορτογαλία: Η μείωση του ανθρώπινου στρατιωτικού δυναμικού και των υλικών τους πόρων είναι η αιτία της μειωμένης ελκυστικότητας των Ενόπλων Δυνάμεων στην κοινωνία. Οι εργαζόμενοι στις πορτογαλικές ΕΔ οδηγούνται σε υπερφόρτωση εργασιών, κακομεταχείριση, διακρίσεις και εξάντλησή τους, διατρέχοντας άμεσους κινδύνους υγιεινής και ασφάλειας στην εργασία. Υπάρχουν έντονες δυσκολίες στην πρόσληψη και την παραμονή στο στράτευμα νέων στελεχών. Το σύστημα προαγωγών δεν γίνεται σεβαστό και αναβάλλονται οι προαγωγές κυρίως των κατωτέρων στελεχών των ΕΔ, με ότι αυτό συνεπάγεται για την οικονομική και κοινωνική τους κατάσταση. Αν και αναμένεται απώλεια της αγοραστικής δύναμης κατά 0,7% για το έτος 2021, ο κρατικός προϋπολογισμός που παρουσιάστηκε, δεν συμβάλλει στην επίλυση οποιουδήποτε από τα μεγάλα προβλήματα που υπάρχουν στις Ένοπλες Δυνάμεις.

Σλοβενία: Πενήντα δύο χιλ. στρατιωτικοί αναπτύχθηκαν συνολικά, περιοδικά και κατ’ επανάληψη προκειμένου να συνδράμουν σε βοήθεια του πληθυσμού για την καταπολέμηση του Covid-19. Όταν η σημερινή δύναμη των ΕΔ τους δεν ξεπερνά τις 9.000. Τα σωματεία τους έχουν αποσπάσει βάσιμες υποσχέσεις της νέας κυβέρνησης για αύξηση των μισθών και συντάξεων των στρατιωτικών. Ετοιμάζονται δε για την έγκαιρη συμμετοχή τους στον επικείμενο υποχρεωτικό εμβολιασμό για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού.

Σουηδία: Στο κυβερνητικό νομοσχέδιο «Total Defense 2021–2025» η κυβέρνηση προτείνει σημαντική αύξηση των δυνατοτήτων τόσο στη στρατιωτική όσο και στην πολιτική άμυνα.
Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει προτάσεις για μια νέα και διευρυμένη πολεμική οργάνωση με ενισχύσεις σε όλους τους κλάδους και λειτουργίες της εθνικής άμυνας της Σουηδίας.
Επιπλέον περιλαμβάνει σημαντικές επενδύσεις σε στρατιωτικό εξοπλισμό, ενισχύσεις στην κυβερνοάμυνα και πληροφορίες, ένταξη νέων συστημάτων πυρός, καθώς και διπλασιασμό παροχής βασικής εκπαίδευσης.
Η χρηματοδότηση προς τις ΕΔ θα αυξηθεί κατά 27,5 δισεκατομμύρια SEK (σουηδικές κορώνες), ήτοι 2,9 δισ. ευρώ έως το 2025 σε σύγκριση με το 2020. Συνολικά, 79 δισεκατομμύρια SEK θα διατεθούν για τη στρατιωτική άμυνα κατά την περίοδο αυτή. Για την ενίσχυση της πολιτικής άμυνας θα διατεθούν περαιτέρω κεφάλαια 4,2 δισεκατομμυρίων SEK μέχρι το 2025.
Τα στρατιωτικά σωματεία ετοιμάζονται για την υπογραφή νέας συλλογικής σύμβασης εργασίας. Συγχρόνως, σχεδιάζουν και για την ένταξη νέων μελών στις ΕΔ. Αναμένεται η αύξηση της δύναμης των ΕΔ σε περίπου 90.000 στελέχη, από τις 60.000 που υπάρχουν το 2020. Αυτό σημαίνει ότι ο αριθμός των στελεχών θα αυξάνεται σταδιακά σε 8.000 ετησίως έως το 2025.

…Ο διεθνής βιγλάτορας