Οι Ένοπλες Δυνάμεις στην Ευρώπη κατά του COVID-19
Ο EUROMIL, στην ιστοσελίδα του, δημιούργησε μια ενότητα με τίτλο "Ένοπλες Δυνάμεις και COVID-19", με πληροφορίες που στέλνονται από διάφορα ευρωπαϊκά σωματεία στρατιωτικών. Εκφράζοντας συγχρόνως την αλληλεγγύη του, προς όλο το προσωπικό των υπηρεσιών που κινητοποιούνται για να υποστηρίξουν τους ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένου του στρατιωτικού προσωπικού.
Οι Ένοπλες Δυνάμεις (ΕΔ) συμμετέχουν ενεργά στην καταπολέμηση του COVID-19. Διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην υποστήριξη τόσο των υγειονομικών υπηρεσιών, όσο και στην άμεση υποστήριξη πολιτών που έχουν προσβληθεί από τον COVID-19.
Υπογραμμίζει, μεταξύ άλλων, την ανάγκη των κρατών να προστατεύσουν την υγεία και την ασφάλεια του στρατιωτικού προσωπικού και να μειώσουν την έκθεση και τη μετάδοση του COVID-19 προς ή από τις Ένοπλες Δυνάμεις.
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην ψυχική υγεία των μελών των ΕΔ, οι οποίοι έχουν διαταχθεί για την εκτέλεση ασυνήθιστων καθηκόντων χωρίς εκπαίδευση και ειδική προετοιμασία.
Επιπλέον, ο EUROMIL καλεί τα κράτη να μην χρησιμοποιήσουν το παρόν πλαίσιο για να υπονομεύσουν ή να προσβάλουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες του στρατιωτικού προσωπικού.
Σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς, το δικαίωμα στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην προστασία των συνθηκών διαβίωσης και εργασίας των μελών των ΕΔ, όπως η κοινωνική προστασία, η αμοιβή, οι περίοδοι ανάπαυσης και ο προγραμματισμός του χρόνου εργασίας.
Συνεπώς, είναι εξαιρετικά σημαντικό να συνεχιστεί ο κοινωνικός διάλογος, όπου υπάρχει, και να διεξαχθούν διαβουλεύσεις με τις επαγγελματικές στρατιωτικές ενώσεις και τα συνδικάτα. Τα δικαιώματα των συνδικαλιστικών οργανώσεων πρέπει να γίνονται απολύτως σεβαστά καταλήγει ο EUROMIL.
Αλβανία (Μάρτιος 2020): Οι αλβανικές ΕΔ ασχολούνται με την παρακολούθηση / περιπολία σε όλη τη χώρα. Έλαβαν μέτρα για την πρόληψη της διάδοσης του COVID-19 στις κρατικές δομές, βάσει οδηγιών.
Αυστρία (Μάρτιος 2020): Οι αυστριακές ΕΔ συμβάλλουν στην άμβλυνση των συνεπειών του κορωνοϊού. Εκατοντάδες στρατιώτες και υπάλληλοι συμμετέχουν σε αυτή τη δράση σε όλα τα μέρη της Αυστρίας. Από το Μάιο προγραμματίζονται μέχρι 3.000 εφεδρικοί στρατιώτες για να αντικαταστήσουν αυτούς που αναπτύσσονται επί του παρόντος. Από αυτούς το 50% θα είναι στρατιώτες από την εφεδρεία, το 25% θα είναι επαγγελματίες στρατιώτες και το 25% θα είναι στρατιώτες που υπηρετούν αυτή την περίοδο. Η νομική βάση αυτής της επιχείρησης παρέχεται από τον νόμο και η διάρκειά της είναι για τρεις μήνες.
Αζερμπαϊτζάν (Μάρτιος 2020): Το Υπουργείο Άμυνας του Αζερμπαϊτζάν μεταβίβασε το 50% του προϋπολογισμού του για τη στήριξη του αγώνα κατά του COVID-19.
Βέλγιο (Μάρτιος 2020): Οι βελγικές ΕΔ συνεχίζουν να ασκούν τα καθήκοντά τους, δίνοντας βαρύτητα στην τηλεργασία, όπου είναι εφικτό. Το προσωπικό που δεν συμμετέχει σε βασικά καθήκοντα, παραμένει σε εγρήγορση στο σπίτι, έτοιμο να αναπτυχθεί. Υπάρχει συνεργασία με άλλα τμήματα και δημόσιες υπηρεσίες για το σχεδιασμό και ανάπτυξη στρατιωτικών δυνάμεων σε τομείς όπου υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη. Άλλες δράσεις:
-Διάθεση πτερύγων στρατιωτικών νοσοκομείων προς όφελος άλλων νοσοκομείων,
-Απαγορεύεται η χρήση στρατιωτικών ασθενοφόρων για τη μεταφορά ασθενών με Covid-19.
-Διάθεση ιατρικού και νοσοκομειακού προσωπικού, άλλου βοηθητικού προσωπικού, μέσων, φαρμακευτικού και ιατρικού υλικού και κυρίως αναπνευστήρων.
Εν τω μεταξύ, όλες οι επιχειρησιακές αποστολές στο εξωτερικό συνεχίζονται: στο Μάλι, στο Νίγηρα, στο Αφγανιστάν, στη Λιθουανία ... καθώς και στη θάλασσα. Οι αντιτρομοκρατικές αποστολές στις μεγάλες βελγικές πόλεις (περιπολίες, φύλαξη κρίσιμης υποδομής, ...) συνεχίζονται επίσης.
Ωστόσο, ο κορονοϊός θέτει πολλές πιέσεις στις καθημερινές επιχειρήσεις του στρατού. Προληπτικά μέτρα, όπως η διακοπή της μεγάλης κλίμακας στρατιωτικής άσκησης Defender 2020 με χώρες του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη και η απαγόρευση όλων των εγχώριων ταξιδιών, κρίθηκαν αναγκαία.
Την περασμένη εβδομάδα, το βελγικό ΓΕΕΘΑ έλαβε το πρωτοφανές μέτρο αναβολής της στρατιωτικής κατάταξης. Άλλες μεγάλες ασκήσεις πεδίου και καθημερινές δραστηριότητες κατάρτισης, ακυρώνονται επίσης. Τα στρατολογικά γραφεία και η εκπαίδευση στις στρατιωτικές σχολές τίθενται σε αναστολή. Τέλος, μια μόλυνση από κορονοϊό πάνω σ’ ένα πολεμικό πλοίο, ανάγκασε το Πολεμικό Ναυτικό να μειώσει τις επιχειρήσεις του.
Κροατία (Μάρτιος 2020): Ο κροατικός στρατός κατασκεύασε ιατρικό στρατόπεδο έξω από το νοσοκομείο του Ζάγκρεμπ με χωρητικότητα 270 κλινών, για να φιλοξενήσει ασθενείς με COVID-19.
Σύμφωνα με αίτημα του υπουργείου Υγείας και κυβερνητική απόφαση, ο κροατικός στρατός, ως μέρος του συστήματος εθνικής ασφάλειας, θα παράσχει υποστήριξη στο υπουργείο Υγείας εξασφαλίζοντας πρόσθετες εγκαταστάσεις διαμονής για ασθενείς.
Δανία (Απρίλιος 2020): Την 11η Μαρτίου 2020, η κυβέρνηση της Δανίας στην προσπάθεια να ελαχιστοποιήσει την περαιτέρω εξάπλωση του κορωνοϊού, έστειλε σπίτι όλους τους μη βασικούς δημόσιους λειτουργούς, μαζί και στρατιωτικούς, για να δουλέψουν από αυτό στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό.
Διατηρήθηκε επιλεγμένο στρατιωτικό προσωπικό με ειδικά καθήκοντα. Στρατιώτες που είναι μέλη της διαχείρισης έκτακτης ανάγκης ή φυλάσσουν τις βασιλικές κατοικίες και ομάδες έρευνας -διάσωσης από το Ναυτικό και την Αεροπορία. Καθώς και το απαραίτητο στρατιωτικό προσωπικό το οποίο έχει οριστεί για να υποστηρίξει την αστυνομία. Το στρατιωτικό σωματείο είναι σε συνεχή εγρήγορση, προκειμένου να διαφυλάξει τα δικαιώματα του στρατιωτικού προσωπικού καθώς και την υγιεινή και ασφάλεια στους χώρους εργασίας.
Φιλανδία (Μάρτιος 2020): Ο φιλανδικός στρατός οργάνωσε το προσωπικό κατά τρόπο που να διαφυλάσσεται η υγιεινή και ασφάλεια, αλλά και η εκπαίδευση του προσωπικού. Δημιούργησε ομάδες που εναλλάσσονται σε βάρδιες, χορηγούνται άδειες. Οι ομάδες μετακινούνται με διαφορετικές διαδρομές, έχουν τα γεύματά τους σε διαφορετικά μέρη και δεν μοιράζονται κανένα εξοπλισμό. Τα μέτρα καθαρισμού και απολύμανσης εντείνονται επίσης στις φρουρές. Όλες οι φρουρές κάνουν δοκιμαστικά test για τον κορονοϊό. Αμείβονται κανονικά και οι ημέρες υποχρεωτικής αργίας δεν συμψηφίζονται με τις κανονικές. Η Ταξιαρχία Jaeger, η Αεροπορική Διοίκηση της Λαπωνίας, μέρος του Παράκτιου Στόλου και μέρος της Ακαδημίας Πολεμικής Αεροπορίας, λειτουργούν κανονικά.
Γαλλία (Μάρτιος 2020): Στις 25 Μαρτίου 2020 ξεκίνησε η επιχείρηση "Resilience". Είναι η συμβολή των Ενόπλων Δυνάμεων στη διυπηρεσιακή αποστολή κατά της εξάπλωσης του Covid-19.
Στόχος της είναι να βοηθήσει και να στηρίξει τον πληθυσμό, καθώς και να στηρίξει τις δημόσιες υπηρεσίες για την αντιμετώπιση της επιδημίας, στη μητροπολιτική Γαλλία και στο εξωτερικό, στους τομείς της υγείας και του ομαλού εφοδιασμού.
Κι όλα αυτά χωρίς να διακυβεύεται η ικανότητα εκπλήρωσης του έργου των Ενόπλων Δυνάμεων.
Η επιχείρηση "Resilience" περιγράφεται στη Λευκή Βίβλο για την Άμυνα και την Εθνική Ασφάλεια, στο πλαίσιο της επιχειρησιακής ανάπτυξης και προστασίας της εθνικής επικράτειας.
Γερμανία (Απρίλιος 2020): Η υγειονομική κρίση του κορονοϊού έθεσε τον ομοσπονδιακό στρατό και ειδικά τα νοσοκομεία του σε εγρήγορση. Κάθε νοσοκομειακό κρεβάτι και κάθε χέρι βοήθειας είναι απαραίτητο. Ο στρατός κάλεσε την εφεδρεία και πολλοί έχουν παρουσιασθεί – εθελοντικά.
Ολλανδία (Απρίλιος 2020): Στις Κάτω Χώρες, έπρεπε να ληφθούν αρκετά μέτρα για την πρόληψη της εξάπλωσης του κορονοϊού. Τα ΥΠΕΘΑ και τα στρατιωτικά συνδικάτα αποφάσισαν να ακυρώσουν όλες τις επίσημες και φυσικές συναντήσεις μέχρι τις 6 Μαΐου. Οι συνομιλίες γίνονται με τη χρήση ψηφιακών δικτύων. Όλες οι δραστηριότητες φορολογικών υπηρεσιών στο εσωτερικό και στο εξωτερικό έχουν ακυρωθεί ή ανασταλεί.
Νορβηγία (Μάρτιος 2020): Η πρώτη περίπτωση COVID-19 στη Νορβηγία επιβεβαιώθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2020 και από τότε η ασθένεια εξαπλώθηκε σε ολόκληρη τη Νορβηγία. Στις 12 Μαρτίου, η κυβέρνηση έθεσε σε εφαρμογή σειρά μέτρων για την καταπολέμησή του. Τα μέτρα είναι τα ισχυρότερα που έχει δει η Νορβηγία σε καιρό ειρήνης. Τα νηπιαγωγεία, τα σχολεία και τα πανεπιστήμια είναι κλειστά, όπως και οι μεγάλες και μικρές επιχειρήσεις, τα εστιατόρια, τα γυμναστήρια και οι χώροι συναυλιών. Τα μέτρα συνεχίζονται μέχρι τις 13 Απριλίου τουλάχιστον.
Οι νορβηγικές ΕΔ επηρεάσθηκαν από την κρίση, αλλά γενικά οι καθημερινές λειτουργίες και επιχειρήσεις λειτουργούν κανονικά. Τον Απρίλιο, οι στρατιώτες θητείας θα απολυθούν κανονικά, όπως είχε προγραμματιστεί και οι νέοι στρατιώτες θα κληθούν να λάβουν εκπαίδευση σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα.
Οι ΕΔ υποστηρίζουν την κοινωνία των πολιτών με τα πάντα, από τη μεταφορά, τον ιατρικό εξοπλισμό, την τεχνογνωσία, την ασφάλεια και την προστασία, διατηρώντας παράλληλα την επιχειρησιακή τους ικανότητα.
Σλοβενία (Μάρτιος 2020): Οι Ένοπλες Δυνάμεις της Σλοβενίας δημιούργησαν εγκαταστάσεις στέγασης στο στρατόπεδο Edvard Peperko, οι οποίες θα χρησιμοποιηθούν για τους ανθρώπους που έχουν προσβληθεί από τον COVID-19. Δημιουργήθηκαν εγκαταστάσεις με συνολικά 140 κρεβάτια σε 72 ώρες.
Οι σλοβενικές Ένοπλες Δυνάμεις παρέχουν υποστήριξη σε άλλες εθνικές αρχές και προσφέρουν προσωπικό και μέσα, όπως προβλέπεται και σύμφωνα με το νόμο.
Ισπανία (Μάρτιος 2020): Ο Ισπανός ΥΕΘΑ σε απαντητική επιστολή προς τα σωματεία των στρατιωτικών αναφέρει: «θέλω πρώτα απ' όλα να σας ευχαριστήσω για τα λόγια σας, για τον επαγγελματισμό και την αφοσίωση που έδειξαν τα μέλη των Ενόπλων Δυνάμεών μας, που αποδεικνύουν για μία ακόμη φορά το πνεύμα θυσίας και διαθεσιμότητάς τους μόνιμα στην υπηρεσία των συμπολιτών μας».
Σχολιάζοντας την επιστολή η διοίκησης του ΑΤΜΕ, αναφέρει: «Η θυσία και η εξυπηρέτηση των στρατιωτών μας δεν πρέπει να ξεχαστούν όταν τελειώσει αυτή η κατάσταση, θα πρέπει να είναι η αφετηρία για την αναζήτηση λύσεων στα τεράστια προβλήματα ιεραρχίας και προαγωγών, με όλα τα προβλήματα που δημιουργούνται». Συνεχίζοντας, αναφέρουν ότι απαιτούνται επειγόντως μέτρα για την παράδοση υλικού προστασίας (γάντια, μάσκες) στο προσωπικό και απολύμανση σε όλους τους στρατιωτικούς χώρους.
Το υγειονομικό προσωπικό πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα, αλλά οι στρατιωτικοί που παρέχουν επίσης υπηρεσίες δεν πρέπει να ξεχαστούν. Οι Ένοπλες Δυνάμεις μας είναι ένα από τα όργανα που εκτιμώνται και αναγνωρίζονται από τους πολίτες. Αλλά είναι παράδοξο που με τη σειρά του, είναι ένα από τα πιο παραμελημένα από τις τελευταίες κυβερνήσεις, κατέληξε.
Σουηδία (Απρίλιος 2020): H πανδημία του κορονοϊού είχε τεράστιο αντίκτυπο στις σουηδικές Ένοπλες Δυνάμεις, όπως επίσης και στην υπόλοιπη κοινωνία. Οι ΕΔ έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό για την τρέχουσα κρίση. Τα στρατιωτικά νοσοκομεία που βρίσκονται στη Στοκχόλμη και το Γκέτεμποργκ διατίθενται και για την κάλυψη εθνικών αναγκών. Το στρατιωτικό προσωπικό έχει τοποθετήσει ιατρικές τέντες σε άλλα νοσοκομεία σε αρκετές περιοχές της Σουηδίας.
Ο στρατός αποδεικνύεται καλύτερα οργανωμένος και εξοπλισμένος, τόσο δομικά όσο και ψυχολογικά, για να χειριστεί την κρίση σε σύγκριση με πολλούς πολιτικούς θεσμούς. Για τις ΕΔ έχουν εφαρμοστεί πολλοί περιορισμοί, όπως και για την υπόλοιπη κοινωνία. Αυστηροί ταξιδιωτικοί περιορισμοί τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, ακυρωμένες ασκήσεις κ.ο.κ.
Ελβετία (Απρίλιος 2020): Η ανάπτυξη του ελβετικού στρατού κατά του Covid-19 γίνεται σε άσχημες και ακατάλληλες συνθήκες εργασίας, θέτοντας σε κίνδυνο την ασφάλεια του στρατιωτικού προσωπικού.
Μαρτυρίες από στρατιωτικούς που κινητοποιήθηκαν για να βοηθήσουν, ανέφεραν ακατάλληλες συνθήκες διαμονής και συντονισμού ενεργειών. Έλλειψη εκπαίδευσης, προβληματική στέγαση σε μικτούς κοιτώνες παρά την έκθεση στον ιό.
Υπάρχουν περίπου 2.000 στρατιώτες που αναπτύσσονται στα ελβετικά καντόνια. Δεν ελέγχονται συστηματικά κατά την άφιξή τους. Λαμβάνουν μόνο τη θερμοκρασία τους και συμπληρώνουν ένα ερωτηματολόγιο, για να διαπιστώσουν αν έχουν έρθει σε επαφή με κάποιον που έχει μολυνθεί από τον ιό κι εάν έχουν συμπτώματα. Ένας στρατιώτης που επιβεβαιώθηκε θετικός για κορονοϊό, εξακολούθησε να στρατωνίζεται με τα υπόλοιπα στρατεύματα για τις πρώτες μέρες, ανέφερε στρατιωτικός.
Δεν υπάρχουν μάσκες, γάντια ούτε απολυμαντικά στα καταλύματα.
Μιλάμε για γυμναστήρια ή σαλέ σε στρατόπεδα διακοπών που φιλοξενούν έως 100 άτομα χωρίς συστηματική συμμόρφωση με τις αποστάσεις ασφαλείας. Υπάρχουν 60 στρατιώτες σε γυμναστήριο με μόνο δύο νεροχύτες και δύο τουαλέτες. Εκεί συνωστίζονται στρατιωτικοί που φροντίζουν ανθρώπους με κορονοϊό κι άλλοι που βοηθούν στην τήρηση των μέτρων ασφαλείας. Κοιμούνται δίπλα ο ένας στον άλλο, χωρίς να τηρείται η απόσταση των δύο μέτρων, σε μέρη που είναι πολύ μικρά, όπου είναι απλά αδύνατο να ακολουθηθούν οι οδηγίες. Υπάρχει επομένως κίνδυνος διάδοσης του Covid-19 προς όλες τις κατευθύνσεις.
Τεστ δεν γίνονται, μόνον τα άτομα με συμπτώματα γρίπης ή πυρετού δοκιμάζονται.
Μέχρι σήμερα, περίπου 100 στρατιώτες υποφέρουν από τον Covid-19.
Επιμέλεια κειμένου: Ευθ. Γκιτέρσος
7/4/2020