​Αυτό μπορεί να προκαλέσει σύγχυση στους ασθενείς, καθώς δε γνωρίζουν σε ποιον ειδικό πρέπει να απευθυνθούν για το πρόβλημά τους, χάνοντας χρόνο και χρήμα σε μη απαραίτητες ιατρικές επισκέψεις.

Τη δεκαετία του ’80 η νευρολογία διαχωρίστηκε  από την ψυχιατρική. Από τότε, οι γιατροί δεν  αποκτούν την ειδικότητα ‘νευρολόγος-ψυχίατρος’ αλλά είναι είτε ‘νευρολόγοι’ είτε ‘ψυχίατροι’.

Αποτελούν, λοιπόν, δυο διαφορετικές ειδικότητες της ιατρικής που έχουν κοινό αντικείμενο: τον εγκέφαλο.

​Η διαφορά έγκειται στο εξής:

• Στη νευρολογία, ασχολούμαστε με οργανικές βλάβες του νευρικού συστήματος, δηλ. του εγκεφάλου, του νωτιαίου μυελού, των περιφερικών νεύρων, της νευρομυικής σύναψης και των μυών.

Παραδείγματα νευρολογικών νοσημάτων 

-Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο (Ισχαιμικό ή αιμορραγικό)
-Σκλήρυνση κατά πλάκας και λοιπά απομυελινωτικά νοσήματα
-Άνοια (Ν. Alzheimer  και λοιπές μορφές άνοιας)
-Νόσος Parkinson και λοιπές εξωπυραμιδικές διαταραχές
-Ημικρανία και λοιπές κεφαλαλγίες
-Επιληψία
-Μονονευροπάθειες/ πολυνευροπάθειες
-Μυασθένεια και λοιπές διαταραχές της νευρομυικής σύναψης
-Μυοπάθειες
-Νόσος κινητικού νευρώνα (ALS)
-Οργανικό ψυχοσύνδρομο.

​​Παραδείγματα συμπτωμάτων εξαιτίας των οποίων κάποιος απευθύνεται σε νευρολόγο ή/και που μπορεί να αποτελούν εκδηλώσεις νευρολογικής νόσου

-Πονοκέφαλος
-Ζάλη/ίλιγγος
-Μούδιασμα
-Νευροπαθητικός πόνος
-Μυική αδυναμία-πάρεση- παράλυση
-Απώλεια συνείδησης/λιποθυμία
-Διαταραχές βάδισης/αστάθεια
-Τρόμος άκρων, λοιπές διαταραχές κινητικότητας π.χ. χορεία
-Διαταραχές μνήμης
-Διαταραχές όρασης
-Διαταραχές ομιλίας, κατάποσης
-Επιληπτικές κρίσεις

Το σύμπτωμα, λοιπόν,  προκαλείται από ένα σωματικό/οργανικό υπόβαθρο (π.χ. όγκος, ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό, απομυελίνωση, αιμορραγία κτλ).

• Στην ψυχιατρική το υπόβαθρο είναι ψυχιατρικό ενώ ο οργανικός έλεγχος ( π.χ. εξετάσεις αίματος, αξονική/μαγνητική εγκεφάλου) είναι φυσιολογικός (π.χ. σχιζοφρένεια, διπολική διαταραχή, μείζων κατάθλιψη, διαταραχή προσωπικότητας κτλ)​.

Ωστόσο, πολλά ψυχιατρικά συμπτώματα εκδηλώνονται στα πλαίσια νευρολογικών νοσημάτων (π.χ ψευδαισθήσεις στα πλαίσια άνοιας, καταθλιπτική διάθεση στα πλαίσια όγκου εγκεφάλου).

Αντιστρόφως, νευρολογικά συμπτώματα εκδηλώνονται συχνά σε ψυχιατρικούς ασθενείς (π.χ. επιληπτικές κρίσεις σε σχιζοφρενείς). 

• Η Ψυχολογία είναι η  επιστήμη που ασχολείται με τη μελέτη της σκέψης και των συμπεριφορών του ανθρώπου.

Η πλειοψηφία των ψυχολόγων ασχολούνται με κάποιο είδος θεραπευτικού ρόλου, εφαρμόζοντας τις γνώσεις και την εμπειρία τους κλινικά, συμβουλευτικά ή και εκπαιδευτικά. Κάποιοι εργάζονται για βιομηχανίες, διάφορους οργανισμούς ή άλλου είδους φορείς, όπως σχετικούς με  τον αθλητισμό, την υγεία, τα ΜΜΕ, καθώς και στην εφαρμογή του δικαίου.

​Η ψυχολογία δεν  αποτελεί ιατρική ειδικότητα επομένως δικαίωμα χορήγησης ψυχιατρικών φαρμάκων έχουν μόνο οι νευρολόγοι και οι ψυχίατροι.

• ​Ψυχοθεραπευτής είναι ο ειδικά εκπαιδευμένος επιστήμονας (γιατρός, ψυχολόγος, σύμβουλος ψυχικής υγείας, κοινωνικός λειτουργός…) σε κάποιο είδος ψυχοθεραπείας.

Ψυχοθεραπεία είναι μία θεραπευτική μέθοδος που απευθύνεται σε ένα ευρύ φάσμα προσωπικών αιτημάτων:  Μπορεί να αφορά την προσωπική αυτογνωσία και εξέλιξη κάποιου ατόμου. Μπορεί να αφορά  ένα κρίσιμο γεγονός, πχ ένα χωρισμός, θάνατος κ.τ.λ., για το οποίο το άτομο χρειάζεται βοήθεια ώστε να μπορέσει να το ξεπεράσει. Μπορεί ακόμα να αφορά  κάποιο έντονο αίσθημα άγχους, θλίψης, μοναξιάς, πανικού, διάφορες φοβίες, ψυχοσωματικά προβλήματα κ.ά.

Έχουν σταδιακά δημιουργηθεί διάφορες θεραπευτικές προσεγγίσεις (πχ ψυχανάλυση, συστημική, γνωσιακή /συμπεριφορική κ.ά).

​Εδώ χρειάζεται προσοχή! Ένας γιατρός ή ένας ψυχολόγος δεν είναι ψυχοθεραπευτής εάν δεν έχει εκπαιδευτεί σε μια ψυχοθεραπευτική προσέγγιση.

Επομένως,  εάν επιθυμείτε να ξεκινήσετε συνεδρίες ψυχοθεραπείας, καλό είναι να ενημερωθείτε σχετικά με την εκπαίδευση του επαγγελματία ψυχικής υγείας που επιλέξατε.

​Γίνεται, λοιπόν, κατανοητό ότι υπάρχουν βασικές διαφορές ανάμεσα στις ανωτέρω επιστήμες αλλά και τομείς αλληλοεπικάλυψης. Π.χ. κάποιος λόγω έντονου άγχους, μπορεί να κάνει συνεδρίες ψυχοθεραπείας με ψυχολόγο-ψυχοθεραπευτή και να λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή από ψυχίατρο ή κάποιος με σκλήρυνση κατά πλάκας να λαμβάνει και αντικαταθλιπτική αγωγή από τον θεράποντα  νευρολόγο του.

​Όποιες και αν είναι οι συνθήκες, είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει συνεργασία ανάμεσα στους ειδικούς και να γίνεται ξεκάθαρο το ποιος είναι ο ρόλος του καθενός στην πάθηση του κάθε ασθενή.

Μαίρη Αντωνοπούλου
Νευρολόγος
Εκπαιδευόμενη Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
Λ.Κηφισίας 74, Αμπελόκηποι – 6908272402
www.neyrologos.com
mair.antonopoulou@gmail.com