Του Επίτιμου Α/ΓΕΝ, Ναυάρχου Κοσμά Χρηστίδη ΠΝ ε.α

Το τίμημα του ν/σ Δένδια είναι κοινωνικό, θεσμικό και εθνικό

«Ο άνθρωπος είναι λύκος για τον άνθρωπο», έγραφε ο Τόμας Χομπς. Και αιώνες αργότερα, στη σταλινική εκδοχή της εξουσίας, «ένας θάνατος είναι τραγωδία, τα εκατομμύρια στατιστική».
Ο συνδετικός κρίκος των δύο ετεροχρονισμένων φράσεων είναι η τοξική ηγεσία: εκείνη που απαξιώνει τον άνθρωπο στο σύνολο ως αξία και προσωπικότητα για να διασώσει την εξουσία. Δεν διακατέχεται από ηθικές και αξιακές αναστολές.
Η Ιστορία και η φύση συμφωνούν· η τοξική ηγεσία δεν μεταρρυθμίζεται. Σαπίζει ό,τι αγγίζει, ό,τι έρχεται σε στενή επαφή μαζί της, όπως το μουχλιασμένο φρούτο μολύνει το υγιές, έτσι και η τοξική ηγεσία διαβρώνει θεσμούς, ανθρώπους και αποστολές.
Ως Επίτιμος Α/ΓΕΝ θεωρώ υποχρέωσή μου να μιλώ με αίσθημα ευθύνης, θεσμικά και ξεκάθαρα. Να αναγνωρίζω πότε στις Ένοπλες Δυνάμεις επιβάλλονται αποτυχημένα, εισαγόμενα πρότυπα διοίκησης, αποκομμένα από την ιστορική εμπειρία και την ελληνική στρατιωτική κουλτούρα.
Οι πραγματικές μεταρρυθμίσεις δεν γίνονται με βιασύνη, συνθήματα ούτε με μικροκομματική ή συντεχνιακή  ιδιοτέλεια αλλά με γνώση, διάλογο, σεβασμό στη θεσμική μνήμη και προπαντός με δικαιοσύνη.
Οι κοινωνικοί καταχραστές επαναλαμβάνουν μονότονα το ίδιο αφήγημα: «να τα αλλάξουμε όλα», «δεν υπάρχει χρόνος», «κατεπείγον». Στην πράξη, όμως, δεν ακούν, δεν συζητούν, δεν κατανοούν και δεν συνθέτουν.
Αγνοούν συνειδητά την ιστορία, τη νοοτροπία, την κουλτούρα και τη λειτουργία των Ενόπλων Δυνάμεων. Τα επικοινωνιακά οράματα τύπου agenda δεν εμπνέουν· καταρρακώνουν το ηθικό και καλλιεργούν μια τοξική νοοτροπία που σταδιακά γίνεται κανονικότητα.
Το προσωπικό αντιμετωπίζεται όχι ως φορέας εμπειρίας και δεξιοτήτων, αλλά ως μεταβλητό κόστος. Και η αποσάθρωση του ηθικού αποτελεί πάντα προάγγελο θεσμικής και κοινωνικής παρακμής.
Στον χώρο της αμυντικής βιομηχανίας η αποτυχία είναι μετρήσιμη. Ενώ διεθνώς η επιστροφή αξίας προς τις εγχώριες βιομηχανίες φθάνει το 30–50%, στην Ελλάδα περιορίστηκε κάτω από το 3%, παρά τις πομπώδεις εξαγγελίες. Επενδύσαμε σε λύσεις του χθες, σε «ιπτάμενους σκαραβαίους», όταν οι σύγχρονες απειλές απαιτούσαν τεχνολογία, καινοτομία και στρατηγική αυτονομία.
Το αποτέλεσμα είναι χαμένες θέσεις εργασίας υψηλής εξειδίκευσης και διαρκής εξάρτηση από το εξωτερικό. Τη σωστή συνταγή τη γνωρίζουμε· εφαρμόζεται στο ΠΝ στο Κ/Β ESSM, αλλά στερείται του δημοφιλούς “administration fee”.
Το νέο πολυνομοσχέδιο δεν αποτελεί τομή. Διατηρεί τις παθογένειες, ενισχύει την κάθετη διοίκηση, συναγωνίζεται το ν.δ. 58/68 και αγνοεί τις βασικές αρχές του ν. 660/1977. Δεν επιλύει τις σχέσεις ΥΕΘΑ–Α/ΓΕΕΘΑ–ΓΕ, δεν ενισχύει την αξιοκρατία ενώ εισάγει μικρομάνατζμεντ εις βάρος του προσωπικού μέσω συνεχών «ευέλικτων» αλλαγών οργανικών θέσεων ανά έτος, τοποθετώντας φαινομενικά διαχειριστές αυτών των οργανικών θέσεων τον ανώτατο στρατιωτικό αρχηγό και τους τρεις αρχηγούς των επιτελείων, και μάλιστα, με κεκαλυμμένες οδηγίες του Υπουργείου Οικονομικών. Αυτό δεν είναι εκσυγχρονισμός. Είναι διοικητική αυθαιρεσία.
Η εργασιακή ανασφάλεια που καλλιεργείται δεν αφορά μόνο τους στρατιωτικούς. Αντανακλά μια ευρύτερη αντίληψη διοίκησης που απαξιώνει τον άνθρωπο και τη βλέπουμε πλέον στους δρόμους: αγρότες, αλιείς, μελισσοκόμους, Τέμπη, υποκλοπές…
Το αξιόμαχο, όπως και η δημοκρατία, οικοδομείται με σοβαρή ηγεσία, καθαρές ευθύνες, εμπιστοσύνη και σεβασμό στους ανθρώπους που υπηρετούν.
Όταν η ηγεσία μετατρέπει τους ανθρώπους σε αριθμούς, τότε η στατιστική υποκαθιστά την ευθύνη και η αυθαιρεσία βαφτίζεται αναγκαιότητα. Το μοτίβο είναι γνωστό, επαναλαμβάνεται λίγο πριν τις ετήσιες κρίσεις και συνοδεύεται από πομπώδεις νομοθετικές πρωτοβουλίες και αμφιλεγόμενες συμβάσεις. Μετά… Βουλή… Άρθρο 86…
Το τίμημα, όμως, δεν είναι πολιτικό. Είναι κοινωνικό, θεσμικό και εθνικό.

«Έχω κάτι να πώ διάφανο και ακατάληπτο. Σαν κελαηδητό εν ώρα πολέμου»

Οδυσσέας Ελύτης

ΠΗΓΗ